Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Historia Nadleśnictwa

Najstarszą wzmiankę o Puszczy Stromieckiej spotykamy u Księdza Jana Długosza. Pisze on o Tatarach, przebywających w okolicach Sieciechowa, którzy napadli na Polskę w 1241 r. „zatrzymali się w wielkim lesie, który u Polaków zowią Stremech".  Jest to zniekształcona nazwa Stromca.

Puszcza Stromiecka stanowi pod względem geograficzno-przyrodniczym oraz pod względem prowadzenia prawidłowej gospodarki leśnej jednolity obszar, leżący między trzema rzekami – Wisłą, Pilicą i Radomką, które stanowią jego naturalne granice, a dawniej broniły dostępu do Puszczy.

Obecnie całością Lasów Państwowych Puszczy Stromieckiej  administruje jeden gospodarz, a mianowicie Nadleśnictwo Dobieszyn, którego urząd znajduje się 7km. na wschód od miejscowości Stromiec.

Podczas walk dzielnicowych za Leszka Białego w 1250 r. obszar między Pilicą a Radomką został odłączony od Korony na rzecz Księstwa Mazowieckiego, a po jego inkorporacji do Korony w 1474 r., część Lasów Puszczy Stromieckiej stała się dobrami Królewskimi województwa mazowieckiego. Lasy te utrzymały się do obecnych czasów dzięki temu, że jako dobra Królewskie stały się w czasach zaborów - Lasami Skarbowymi.

Po trzecim rozbiorze Polski lasy Puszczy Stromieckiej zajęła Austria. W 1802 r. wykonano plany pomiarowe lasów leśnictwa Kozienice oraz Lasów Skarbowych Puszczy Stromieckiej. Na podstawie tych pomiarów w 1805 r., a więc bez mała 200 lat temu utworzono „Straż Stromiec" – protoplastę obecnego Nadleśnictwa Dobieszyn.

Powierzchnia Straży Stromiec składała się z obrębów i oddziałów mających nazwy uroczysk, z których wiele dotrwało do czasów współczesnych w mniej lub bardziej zniekształconej formie. Po Kongresie Wiedeńskim Lasy Puszczy Stromieckiej znalazły się pod zaborem rosyjskim; ich część rozdano rosyjskim oficerom za uśmierzenie Powstania Listopadowego. W 1849 r. zmieniono nazwę Straży Stromiec na Grabowy Las.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości do obszarów leśnych Straży Grabowy Las przyłączono leżące w pobliżu Radomia następujące uroczyska: Chronów, Kaptur, Janiszew, Makowiec, Rajec, Podkanna i utworzonemu tak nadleśnictwu nadano nazwę Radom przenosząc siedzibę urzędu do Radomia.

W 1920 r. siedzibę urzędu Nadleśnictwa przeniesiono do Grabowego Lasu, który znajduje się ok. 6 km na płd. wschód od Stromca. W latach 1925 – 1936 uroczyska leżące w pobliżu Radomia przekazano Ministerstwu Spraw Wojskowych oraz Nadleśnictwom; Szydłowiec, Małomierzyce i Jedlnia. Stosownie do zarządzenia Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych z dn. 09.03.1933 r. nazwa Nadleśnictwa „Radom" zostaje zmieniona na nazwę „Stachów", a siedzibę urzędu Nadleśnictwa przeniesiono do Stachowa koło Wsi - Budy Augustowskie ok. 8km. na płn. - wsch. od Stromca. W 1945r. nazwa Nadleśnictwa Stachów została zmieniona na nazwę - Dobieszyn. Nadleśnictwo Dobieszyn obecny kształt uzyskało w 1973 r.

Lasy Puszczy Stromieckiej były miejscem licznych wydarzeń w historii dziejów Polski. Na wysokości Warki po zachodniej stronie Wisły w Uroczysku Trupień, w 1656 r. Stefan Czarnecki stoczył zwycięską bitwę ze Szwedami. W okresie Insurekcji Kościuszkowskiej, Wojen Napoleońskich i Powstania Listopadowego – tutejsze lasy były miejscem walk, zgrupowań, przemarszów wojsk. Również w czasie Powstania Styczniowego miały miejsce potyczki i bitwy w pobliżu  Dobieszyna, Grabowego Lasu, Lipy, Anielina, Radzanowa i innych. W okresie I –Wojny Światowej Legioniści z I- Brygady IV Batalionu walczyli nieopodal Stromca pod Niedabylem, Starą Wsią, Budami Michałowskimi i Boską Wolą. 17.05.1935 r. cała Leśna Polska na czele z Dyrektorem Naczelnym LP i Dyrektorem Dyrekcji LP w Radomiu, żegnała na terenie naszego Nadleśnictwa, Największego Polaka 20-go wieku - Wskrzesiciela Rzeczypospolitej - Józefa Piłsudskiego w jego ostatniej drodze na Wawel. We wrześniu 1939 r. Pułki Kresowe Północnego Zgrupowania Armii „Prusy" oraz Wileńska Brygada Kawalerii dążąc na przeprawy przez Wisłę stoczyły szereg walk z Niemcami w tutejszych lasach w pobliżu Białobrzegów, Stromca, Grabowego Lasu, Lipskich Bud, Dobieszyna, Głowaczowa, Studzianek, Trzebienia i Magnuszewa. Pierwszym oddziałem partyzanckim działającym w lasach Puszczy Stromieckiej był Oddział Wydzielony Kawalerii Wojsk Polskich pod dowództwem majora Henryka Dobrzańskiego – legendarnego „Hubala". W lecie 1944 r. w lasach północnej i wschodniej części Puszczy Stromieckiej utworzony został przyczółek Warecko – Magnuszewski. W obronie przyczółku toczyło się szereg długotrwałych i zaciekłych walk, między innymi słynna Bitwa pod Studziankami w dniach 09 – 16 sierpnia. W wyniku tych walk uległo całkowitemu zniszczeniu 3 tys. ha lasów, w tym 500 ha starodrzewu puszczańskiego. Mało tego, ok. 7 tys. h. drzewostanów zostało silnie przerzedzone, okaleczone i uszkodzone przez postrzelanie, a ok. 1000 ha gleb leśnych uległo degradacji tracąc leśny charakter. Taki ogrom szkód i ich skutki stawiały i stawiają przed leśnikami Puszczy Stromieckiej szereg nietypowych zadań wymagających specyficznego sposobu gospodarowania.

Polecane artykuły Polecane artykuły

Powrót

Ogólna charakterystyka nadleśnictwa

Ogólna charakterystyka nadleśnictwa

Nadleśnictwo Dobieszyn gospodaruje na ponad 15,3 tys. ha, z czego powierzchnia lasów stanowi 14,7 tys. ha. Lesistość obszaru zasięgu terytorialnego nadleśnictwa wynosi ok. 23,4%.

Zasięg terytorialny nadleśnictwa ograniczony jest z trzech stron rzekami: Wisłą, Pilicą i Radomką. Na terenie nadleśnictwa znajduje się cztery rezerwaty przyrody o łącznej powierzchni ponad 104,5 ha, obszary te charakteryzują się wieloma ciekawymi osobliwościami przyrodniczymi. Teren nadleśnictwa wyróżnia się zróżnicowaniem przyrodniczym oraz bogatą fauną i florą.

Nadleśnictwo Dobieszyn objęte jest zasięgami różnych wielkoprzestrzennych form ochrony przyrody: Obszar Chronionego Krajobrazu Dolina rzeki Pilicy i Drzewiczki, OZW „Łękawica” PLH140030, SOO „Dolina Dolnej Pilicy” PLH140016 oraz OSO „Dolina Pilicy” PLB140003, które chronią znajdujące się na ich terenie cenne siedliska przyrodnicze oraz gatunki zwierząt.

Pod względem siedliskowego typu lasu największą powierzchnię zajmują lasy mieszane świeże (LMśw) (33,5%), łączny udział siedlisk borowych na ternie nadleśnictwa wynosi 52%, w niewielkim stopniu przeważa nad siedliskami lasowymi. Gatunkiem dominującym w naszych lasach jest sosna. Dąb charakteryzuje się  kilkukrotnie mniejszym udział.  Pozostałe gatunki to brzoza i olsza, które zwiększają  bioróżnorodność naszych lasów i nie mają dużego znaczenia gospodarczego. Szata roślinna ekosystemu leśnego to również krzewy i rośliny runa. Lasy Nadleśnictwa Dobieszyn stanowią także miejsce występowania wielu chronionych i cennych gatunków roślin, grzybów i zwierząt.

Lasy nadleśnictwa oprócz niewątpliwych atrakcji turystycznych są cennym narzędziem edukacji przyrodniczo-leśnej, która jest aktywnie prowadzona przez administrację lasów państwowych.