Asset Publisher
Użytkowanie Lasu
(fot. Marta Kuc)
(fot. Edyta Nowicka)
(fot: Grzegorz Drela)
Użytkowanie lasu to korzystanie z jego zasobów – pozyskanie drewna, zbiór płodów runa leśnego, zbiór roślin lub ich części na potrzeby przemysłu farmaceutycznego, pozyskanie choinek, eksploatacja kopalin i wiele innych. Leśnicy umożliwiają społeczeństwu korzystanie z darów lasu, ale w sposób zapewniający mu trwałość.
Rozmiar pozyskania drewna określony jest w planie urządzenia lasu, który sporządzany jest dla każdego nadleśnictwa na 10 lat. Zapewnia on pozyskiwanie drewna w granicach nie tylko nieprzekraczających możliwości produkcyjnych lasu, lecz także systematycznie zwiększających zapas drewna pozostającego w lasach, tzw. zapas na pniu. Krótko mówiąc, leśnicy prowadzą w lasach gospodarkę w sposób zapewniający ich trwałość i możliwość biologicznego odtwarzania.
O wielkości pozyskania drewna decyduje tzw. etat cięć określony w każdym planie urządzenia lasu. Jest to ilość drewna możliwa do wycięcia w określonych drzewostanach na określonej powierzchni w okresie 10 lat, które obejmuje plan. Dzięki temu, że etat jest niższy niż przyrost drewna w tym samym okresie, następuje stały wzrost zapasu „drewna na pniu" (w Polsce pozyskuje się ok. 55 proc. przyrostu). Ocenia się, że zasobność polskich lasów wynosi obecnie ponad 2,049 mld m sześć. drewna.
Pozyskane drewno pochodzi z:
- cięć rębnych – usuwania z lasu drzewostanów „dojrzałych"; ich podstawowym celem jest przebudowa i odtworzenie drzewostanów;
- cięć pielęgnacyjnych (czyszczeń i trzebieży) – usuwania z lasu części drzew uznanych za niepożądane i szkodliwe dla pozostałych drzew i wartościowych elementów drzewostanu;
- cięć niezaplanowanych – są one konsekwencją wystąpienia klęsk żywiołowych w lasach.
Asset Publisher
Asset Publisher
Hodowla Lasu
Hodowla Lasu
(fot. Edyta Nowicka)
(fot: Grzegorz Drela)
Zasadniczym celem hodowlanym w gospodarstwie leśnym jest uzyskanie takich drzewostanów, które przy określonych warunkach przyrodniczo-leśnych zapewnią trwałość lasów, osiągnięcie zakładanego technicznego celu produkcji oraz spełnianie funkcji pozaprodukcyjnych.
Wymienione cele wyrażone są w postaci przyjętych gospodarczych typów drzewostanów. Wyznaczają one model docelowy drzewostanu, który powinien być osiągnięty w końcu cyklu produkcyjnego.
Podstawą do opracowania zadań gospodarczych z zakresu hodowli lasu były:
- „Zasady Hodowli Lasu" (Zarządzenie nr 99 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 24 grudnia 2002 r.),
- ustalenia I KTG i NTG,
- wytyczne w sprawie doskonalenia gospodarki leśnej na podstawach ekologicznych zawarte w Zarządzeniu Nr 11A Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 11 maja 1999 r.,
- szczegółowe, określone w trakcie terenowych prac urządzeniowych i uzgodnione z nadleśnictwem wskazania gospodarcze, które opracowano kameralnie z uwzględnieniem planu cięć użytków rębnych.
Rozmiar prac z zakresu hodowli lasu
Pielęgnowanie gleby zaprojektowano na wszystkich powierzchniach dotyczących odnowienia lasu(oprócz dolesienia luk), zalesień gruntów porolnych oraz, w odpowiednim rozmiarze, w istniejących uprawach otwartych i podosłonowych, w których konieczność takiego zabiegu stwierdzono podczas prac taksacyjnych.
Do czyszczeń wczesnych przeznaczono powierzchnie odnowień i zalesień na powierzchni otwartej oraz pod osłoną ( na powierzchni zredukowanej), a także projektowanych odnowień na powierzchniach otwartych i pod osłoną. Nie kwalifikowano do nich jedynie powierzchni, które wypadną do wykonania pod koniec okresu gospodarczego tj. na drugich pasach manipulacyjnych i po drugim cięciu.
Czyszczenia późne przewidziano na odpowiednich powierzchniach w istniejących młodnikach łącznie z tymi, które ujęto w planie użytkowania przedrębnego. Czyszczenia późne zaprojektowano także w podrostach oraz w uprawach, które w drugiej części okresu gospodarczego osiągną status młodnika.
Melioracje agrotechniczne projektowano na wszystkich powierzchniach przewidzianych do odnowień i zalesień (za wyjątkiem przypadków, gdzie zabieg ten został już wykonany).
Wszystkie zabiegi pielęgnacyjne w wykazie hodowli ujęto jednorazowo, jednak wykonywać należy je zgodnie z potrzebami pielęgnacyjnymi, nawet kilkukrotnie.
Do odnowień, a szczególnie poprawek, należy używać zdrowego, wyrośniętego, o wyraźnie wykształconym pędzie wierzchołkowym, materiału sadzeniowego.
Do uzupełnień należy używać głównie wielolatek, gwarantujących szybsze uzupełnienie powierzchni.
Źródłem materiału nasiennego są gospodarcze drzewostany nasienne (cz. I, rozdz. 4.9),
W odnowieniach i zalesieniach należy wykorzystywać, w miarę możliwości, istniejące podrosty i zadrzewienia oraz pozostawiać w stanie nienaruszonym, istniejące bagienka i naturalne oczka wodne.
Wskazane jest też, dla wzbogacenia różnorodności gatunkowej, wprowadzanie, tam gdzie to możliwe, gatunków nie występujących w gospodarczych typach drzewostanów, a dobrze czujących się na danych siedliskach. Dotyczy to także gatunków drzew owocowych i jagodowych, których owoce mogą być bazą pokarmową dla ptaków leśnych.